Tuesday, April 16, 2024

ADSL Nedir ? Nasıl Çalışır ? İnternet Bilgileri ?

By , in Bilişim PC Soru? Cevap? on . Tagged width: , ,

ADSL Nasıl Çalışır ? Telefon abonesinin kullanmakta olduğu telefon hattının bir ucu telefon hizmetinin verilmekte olduğu Telekom santrallerinde bağlı bulunmaktadır. Bir abonenin ADSL hizmeti alabilmesi için, öncelikle hattının bağlı bulunduğu Telekom santralinde uygun cihazların kurulu bulunması gerekmektedir. Uygun cihazlar kurulu ise, telefon hattının telekom satralindeki ucu bu cihazlara bağlanır. Bu cihazlar, hem hızlı veri iletişimi sağlarken, aynı zamanda bir filtre görevi görerek ses ile veriyi birbirinden ayırır. Telefon aramalarında santral üzerinden standart telefon hatlarına ulaşırken, veri de İnternet Servis Sağlayıcıların internet bulutlarına taşınır.

Abonenin de telefonuyla aynı anda hızlı internet kullanabilmek için evinde veya işyerindeki telefon hattını, splitter denilen filtreleme aparatı ve ADSL Modem / Router’a bağlaması gerekmektedir. ADSL’in Avantajları Nelerdir ? Telefon Faturasız İnternet ADSL erişimi ile 7 gün 24 saat internete bağlı kalırken, internet kullanımından dolayı telefon faturası ödemezsiniz. Böylece, telefon faturanız için kaygılanmadan internetin keyfini çıkartabilirsiniz. Meşgul Olmayan Telefon Hattı ADSL ile internete bağlı iken aynı anda telefon görüşmelerinizi de yapabilirsiniz. Telefonunuz meşgul olmaz. Hızlı İnternet ADSL ile dial-up’a göre çok yüksek hızlarda veri gönderebilirsiniz. Hızınız çoğu İnternet Servis Sağlayıcı tarafından 128/32 Kpbs, 256/64 Kpbs, 512/128 Kpbs gibi alternatiflerle sunulmaktadır. Bu hız gösteriminde ilk rakam veri alım hızınızı, ikinci rakam veri gönderim hızınızı ifade etmektir. DSL ile ADSL Nedir? Farkları Nelerdir ? DSL (Digital Subscriber Line) dijital abone hattı anlamına gelmekte olup, ADSL de dahil olmak üzere tüm DSL teknolojisini kapsar. ADSL asimetrik DSL anlamında olup, veri alım ve gönderim hızlarının birbirinden farklı olabilmesini ifade eder (Veri alım, veri gönderimden hızlıdır). ADSL (Asymmetric Digital Subscriber Line) VDSL (Very-High Bitrate Digital Subscriber Line) SHDSL (Symmetric Digital Subscriber Line) Sayısal Abone ADSL 8 Mbps 1 Mbps 5 km SHDSL 2,3 Mbps 2,3 Mbps 8 km VDSL 16 Mbps 16 Mbps 1,2 km _________________ ADSL’in Hızı Veri iletişimi teknolojisi olarak ADSL, ideal şartlarda, 8 Mbps veri alım ve 1 Mbps veri gönderim hızlarına ulaşabilmektedir. Ancak, ADSL internet erişimi, Servis Sağlayıcılar tarafından tüm dünyada genellikle, 128 Kpbs’den başlayan hızlarda sunulmaktadır. Servis sağlayıcınız tarafından sunulan hız ulaşabildiğiniz maksimum hızı ifade etmektedir. Telefon hattınız size ayrılmış olmakla birlikte, internet erişiminizin hızı, telefon altyapısının kalitesi ve internet servis sağlayıcınızın internet çıkış kapasitelerine göre, özellikle yoğun kullanımın olduğu saatlerde, ifade edilen maksimum hızların altına düşebilmektedir. Bu sebeple, hem telefon sağlayıcınızın ve internet servis sağlayıcınızın kalitesi hızınız için çok önemlidi ADSL Erişiminin Hızını ve Kesintisizliğini Etkileyen Faktörler Nelerdir? ADSL Nelerden Etkilenir İnternet erişiminiz, telefon hattınızdan, internet servis sağlayıcınıza ulaşana kadar, aşağıdaki faktörlerden etkilenir. ADSL Modem/Router’ın performansı Kullandığınız cihazın performansı, ADSL erişiminizin hızı ve kesintisizliğini etkiler. Telefon hattının kalitesi Telefon hattı ADSL erişiminin kalitesini belirleyen en önemli etkenlerden biridir. Telefon hattı olarak döşenmiş olan bakır kablo, ince bir kablo ise aynı anda daha az veri taşınabilecektir. Kabloda olabilecek etkileşimlerden ya da başka sebeplerden kaynaklı gürültüler, ADSL erişiminin yavaşlamasına ya da sağlanamamasına sebep olabilir. Eğer sıklıkla kopmalar olan bir kablo ise, telefonunuzla birlikte ADSL’inizde de kesintiler yaşanacaktır. Telefon santrallerindeki yoğunluk Telefon santrallerindeki yoğunluk, abonenin veri trafiği, internet servis sağlayıcının internet bulutuna ulaşamadan sıkışmasına ve yeterli veriyi sağlayamamasına sebep olur. Telefon santraline uzaklık ADSL, uzaklık arttıkça hızın azaldığı bir iletişim teknolojidir. İdeal koşullarda, merkezi cihazların kurulu bulunduğu santralden 5.5 km mesafe uzaklığa kadar, 512 Kpbs’ye kadar hızlarda ADSL sağlanabilmektedir. Telefon santrallerinde kurulu merkezi ADSL cihazlarının performansı Kullanılan merkezi cihazların performansı, ADSL erişiminizin hızı ve kesintisizliğini etkiler. İnternet Servis Sağlayıcının Kalitesi Hizmet aldığınız servis sağlayıcının karasal ve uydu internet çıkış kapasiteleri internet erişiminizin performansını etkiler. Kullandığınız Bilgisayarın Durumu Bütün bunların yanında, kullanmakta olduğunuz bilgisayarın konfigürasyonu ve durumu da internet kullanımınızı etkiler. Örneğin, bilgisayarınıza interneti kullanan bir virüs bulaşmışsa, bu virüs programla internetinizi paylaşmak durumunda kalacağınızdan, kullanım hızınız düşer. Statik Ip Nedir ve Statik Ip adresi nerelerde kullanılır ? IP adresi bilgisayarınızın internet üzerinde ulaşılmasını sağlayan adrestir. Genelde Çevirmeli ağ,ISDN,ADSL bağlantılarında her bağlantı yapıldığında farklı bir IP adresi alınır. Statik IP adresi alınması durumunda yapılan her bağlantı için aynı IP adresi alınacaktır. ADSL hattınıza bağlı bilgisayarınıza kurabileceğiniz web, alan adı, FTP, e-posta sunucusu gibi hizmetler için gerekir. ADSL hattınız tahsis edildiğinde, aksini belirtmemişseniz Internet’e Dinamik IP ile bağlanmaktasınız (IP numarası, Internet’e giren herkese sistem tarafından verilen kimlik numarasıdır). Bilgisayarınıza uzaktan erişim yada bir web sayfası yayımı olanağı istiyorsanız Statik IP sahibi olmalısınız. (Örneğin:Video konferans, Uzak Masaüstü Yönetimi, Oyun Sunucusu v.b. işlemlerde) Statik IP alan kullanıcılar, güvenlik tedbirlerini maksimum seviyede tutmak zorundadırlar. TCP/IP nedir ? "Bilgi Ağı" üzerindeki bilgi iletimi ve paylaşımı bazı kurallar dahilinde yapılmaktadır. Bu kurallara kısaca "internet protokolleri", ya da TCP/IP protokoller ailesi denir. TCP/IP (Transmission Control Protocol/Internet Protocol), bilgisayarlar ile veri iletme/alma birimleri arasında organizasyonu sağlayan, böylece bir yerden diğerine veri iletişimini olanaklı kılan pek çok veri iletişim protokolüne verilen genel addır. Bir başka değişle, TCP/IP protokolleri bilgisayarlar arası veri iletişiminin kurallarını koyar. Bu protokollere örnek olarak, dosya alma/gönderme protokolü (FTP, File Transfer Protocol), Elektronik posta iletişim protokolü (SMTP Simple Mail Transfer Protocol), TELNET protokolü (Internet üzerindeki başka bir bilgisayarda etkileşimli çalışma için geliştirilen *login* protokolü) verilebilir. Adını sıkça duyduğumuz WWW ortamında birbirine link objelerin iletilmesini sağlayan protokol ise Hyper Text Transfer Protocol (HTTP) olarak adlandırılmaktadır. TCP/IP protokolü aynı zamanda, diğer iletişim ağlarında da kullanilabilir. Özellikle pek çok farklı tipte bilgisayarı veya iş istasyonlarını birbirine bağlayan yerel ağlarda (LAN) kullanımı yaygındır. Proxy Servisleri Nedir ? Proxy servisi, internet üzerindeki yerel bir ağ (ya da internete bağlı bir bilgisayar) ile, dış dünya arasındaki ilişkiyi sağlayan bir yardımcı geçiş (gateway) sistemidir. İki amaç için kullanılabilirler : Bir proxy servisi (sunucusu), sizin adınıza (proxy’nin kelime anlamı VEKİL’dir) sizden aldığı "internet’ten bilgi alma" isteklerini yürütür ve sonucu yine size iletir. Ancak, aynı anda, bu bilgilerin bir kopyası da (cache),bu proxy sunucusu üzerinde tutulur ve bir dahaki erişimde kullanıcının istediği bilgiler doğrudan ilgili siteden değil de, proxy servisinden gelir; dolayısıyla, iletişim daha hızlı olur. Internet’e erişim için mutlaka bir proxy servisine ihtiyaç yoktur, ancak, size en yakın bir servis noktasındaki proxy servisini kullanmanız, internet erişiminizi birhayli hızlandıracaktır. Özellikle evinizden modemle internete erişiyorsanız, proxy servislerini kullanmanız performansınızı arttırır. Çünkü,
istediğiniz bilgileri, dış bağlantı hızı daha fazla olan proxy bilgisayarı sizin adınıza alır, siz de kişisel bağlantınızla bu bilgilere daha hızlı erişmiş olursunuz. Firewall-güvenlik sistemlerinin kullanıldığı yerlerde, kullanıcıları çıkışları tek bir makine üzerinden olabilir. Bu durumda proxy servis makinesi sadece bir aracı olarak çalışır. Proxy servisi kullanmanın avantajı çoktur. Herhangi bir siteden istediğiniz bir bilgi (web sayfası, ftp dökumanı vb) eğer kullandığınız proxy servisinde henüz depolanmamışsa, bu bilginin olduğu siteden alınır ve size iletilir. Ancak, daha sonra başka bir kullanıcı (ya da siz) aynı dökümanı/bilgiyi istediğinizde, ilgili döküman/bilgi proxy servisinde depolandığı (cache) için, doğrudan oradan size iletilir ve erişiminiz de çok daha hızlı olur. Proxy servisleri, uluslararası internet bağlantılarındaki yoğunluğu azaltmak, erişimleri hızlandırmak ve ağı daha etkin kullanmak için çok yararlı araçlardır. Modem, bağlantı hızı Nedir ? Modem, İngilizce’de modulator/demodulator sözcüklerinin kısaltmasıdır. Yani PC’mizden gelen dijital (0 ve 1’lerden oluşan) verileri telefon hatlarından iletilebilecek sinyallere, telefon hatlarından sinyal şeklinde gelen verileri de PC’mizin anlayabileceği dijital formata dönüştüren cihazdır. Modemler zaman içindeki gelişimlerinde çeşitli iletişim standartlarını desteklemişlerdir, bu sayede günümüzde standart telefon hatlarına bağlayıp kullanabileceğimiz modemler saniyede 56 Kilobit (56K) veri iletme hızına, ses desteğine, faks özelliklerine sahip olmuşlardır. Günümüzde standart telefon hatları en iyi koşullarda yaklaşık 53 Kilobit’in üzerinde veri iletemiyor. Bu yüzden hız açısından çevirmeli (dial-up) yani telefon numarası aranarak bağlanılan modemlerin maksimum kapasiteye ulaştığı düşünülüyor. IP Adresi Nedir ? Internet’te her bilgisayarın bir IP (Internet Protokol) adresi vardır. Tipik bir IP adresi, noktalarla ayrılan dört rakamdan oluşur; örneğin, 212.156.4.20. Bir bilgisayarın IP adresi varsa, Internet üzerindeki tüm bilgisayarlar bu adresi kolayca bulur. Yani bir sitenin IP adresini biliyorsanız, Web tarayıcınıza bu adresi yazarak da bağlanabilirsiniz. Ancak bu rakamları akılda tutmak zor olduğundan her bir IP adresine karşılık gelen alan adları verilmiştir. Çoğu Internet Servis Sağlayıcılarda bulunan özel sunucu bilgisayarlardan (Alan Adı Sunucuları – Domain Name Server- DNS) oluşan bir ağ, hangi alan adının hangi IP adresine karşılık geldiği bilgisini tutar ve kullanıcıları doğru adreslere yönlendirir. Internet’te trafiğin işlemesi bu IP adreslerine bağlıdır. Böylece hiçbir karışıklık olmaz. Siz de Internet’e bağlandığınızda bilgisayarınıza bir IP adresi atanıyor. Ancak çoğu kullanıcının IP adresi dinamiktir, yani servis sağlayıcınızda o an boş bulunan bir IP adresi atanır. Bu yüzden her bağlantıda IP adresinizin son numarası değişir. Kendi IP adresinizi, Internet’e bağlıyken Windows’ta Başlat*Çalıştır satırına winipcfg yazıp Enter tuşuna basarak öğrenebilirsiniz. Bazı IP adresleri sabittir (static IP), yani IP adresleri hiç değişmez. Bir Web sitesinin adresi her yazıldığında bulunabilmesi için IP adresinin sabit olması gerekir.ISDN Nedir ? ISDN İngilizce Integrated Services Digital Network teriminin kısaltmasıdır. Ses, görüntü ve veriyi normal telefon hatlarının üzerinden göndermek için programlanmış uluslararası bir iletişim standardıdır. ISDN standardı telefon hatları üzerinden 64 Kbps (saniyede 64,000 bit) veri transfer hızını destekler. Evinize bir ISDN hat çektirdiğinizde iki hattınız olur. Bir hattı ses, diğerini veri transferi için kullanabilirsiniz. Veya, bu iki hattı birleştirip 128 Kbps veri transfer hızına erişebilirsiniz ISDN’in orijinal standardına ek olarak geliştirilen B-ISDN standardı geniş bant veri transferine imkan sağlamaktadır. B-ISDN 1.5 Mbps veri transfer hızına kadar çıkabilir ancak fiber optik kablolar kullanılması gerektiği için pek yaygın değildir. Alan Adı Nedir ? Alan adı, Internet’e bilgi sunan bir bilgisayarın veya hizmetin adıdır. www.ozmena.com, news.istanbul.edu.tr, ftp.netscape.com birer alan adıdır (Bunlar sırasıyla Web sitesi, haber sunucusu ve FTP sunucusu alan adlarına ait örneklerdir). Bunlar kayıtlı birer isimdir ve şirketler genelde kendi şirketlerinin isminde alan adı alırlar. Burada, örneğin www.superonline altalan adı (subdomain) olarak anılır; com alan türünü gösterir. Bir alan adının sonunda tr, hk, au gibi ülke kodları yoksa o alan adı büyük olasılıkla ABD’deki bir bilgisayarda yer alır; ancak bu bir zorunluluk değildir. Örneğin Superonline sitelerinin alan adlarında tr uzantıları bulunmamakla birlikte, sunucuları Türkiye’dedir. Birkaç ülke kodu sayarsak: tr Türkiye uk İngiltere ca Kanada de Almanya jp Japonya tw Tayvan Alan türleri ise o sitenin nasıl bir kuruluşa ait olduğunu gösterir. Birkaç alan türü sayarsak: com Ticari kuruluş veya şirket co Ticari kuruluş veya şirket (İngiltere ve Yeni Zelanda’da) edu Eğitim kurumu gov Devlet kuruluşu mil Askeri kuruluş net Internet hizmeti sunan kuruluş org Kar amacı gütmeyen kuruluş Internet Nedir, Nasıl Çalışır ? Internet tüm dünyaya yayılmış, bilgi paylaşımı için birbirleri ile bağlantılı bilgisayarlardan oluşan bir ağdır. Internet sözcüğü, İngilizce’de "uluslararası ağ" anlamına gelen "international network" sözcüklerinin birleştirilmesinden oluşmuştur. Bu uluslararası ağın çekirdeğinde birbirine yüksek hızlı bağlantılarla bağlı, sürekli çalışır haldeki bilgisayarlar vardır. Internet’e bağlanmak için bir Internet Servis Sağlayıcı (ISS) aracılığı ile bilgisayarınızı bu bilgisayarlardan birine bağlamanız gerekir. Internet’e bağlandığınızda (veya yaygın kullanımıyla "online" olduğunuzda, bilgisayarınız ister oturduğunuz semtte, ister dünyanın öbür ucunda bulunsun, Internet üzerindeki diğer tüm bilgisayarlarla "konuşabilir". Ancak dünya üzerindeki milyonlarca birbirine bağlı bilgisayar olduğunu düşünürseniz bu bağlantı rasgele olmaz elbette. Biraz teknik olan bu konuyu kısaca açıklayalım. Aradığınız bilgilere kolayca ulaşabilmeniz için bu bilgilerin tutulduğu bilgisayarlara ve bu bilgisayarlar içindeki alanlara birer adres verilmiştir. Sizin bilgisayarınızın da bir adresi vardır. Bu işlemi basitçe anlatırsak, ISS’nize telefon numarasını çevirip bağlandığınızda, aslında o ISS’de yer alan bir sunucu bilgisayara bağlanıyorsunuz demektir. Bu sunucu bilgisayar, bağlantı sırasında kullandığınız kullanıcı ismi ve şifrenize göre elindeki boş adreslerden birini (örneğin 212.172.195.135 gibi) Internet Protokolü (IP) numarasını bilgisayarınıza atar. Siz de Web sitelerine, e-posta kutularına bağlanırken aslında bir adres belirtiyorsunuzdur. Ancak bu karmaşık rakamlar akılda tutulamayacağı için, bu numaraları anlaşılır adreslere çeviren Alan Adı Sunucuları (DNS – Domain Name Server) vardır. Yani Web tarayıcınıza www.ozmena.com adresini yazdığınızda bu Alan Adı sunucusundan önce IP numarasına bakılır ve bu numarada yer alan Web sayfası, size verilen IP adresi üzerinden Web tarayıcı programınıza gön
derilir. Aslında kullanıcıların bu teknik bilgileri bilmelerine gerek yoktur; tüm bilmeniz gereken, Web sitelerine bağlanırken, e-posta kutunuzda size gönderilmiş mesajları alırken, başkalarına mesaj gönderirken kullanacağınız, basit, akılda kalır adreslerdir. Çoğu adresi kendiniz tahmin edebilirsiniz; örneğin bir şirketin Web sitesi adresi büyük olasılıkla, sirketadi.com şeklindedir; veya o adres başkaları tarafından alınmışsa buna yakın bir adrese sahip olabilir. Bunun detaylarına ileride gireceğiz. Ancak şimdilik şöyle diyelim: Web tarayıcı programlarda sık ziyaret ettiğiniz sitelerin adreslerini saklayabileceğiniz listeler sayesinde bunları tek tek ezberlemenize gerek kalmaz, bu listelere adresleri kaydedip istediğiniz zaman çağırabilirsiniz. E-posta kutunuzun veya haber sunucularının adresini ise e-posta/haber okuma programınızı ilk kullandığınızda bir kez tanımlarsınız, her seferinde tekrar yazmanıza gerek kalmaz. Internet adreslerinde görülen kısaltmalar ne anlama gelir ? Internet’e bağlı kuruluşlar değişik gruplara ayrılabilir ve bir kuruluşun domain adresi, o kuruluş hangi gruba dahilse ilgili kısaltmayı bazı istisnalar dışında mutlaka içerir. Ayrıca, ülkelerin 2 harfli tanitim kodları da (Amerika Birlesik Devletleri ve Kanada çıkışlı adreslerin çoğu ve geniş bir kitleye servis sunan bazı birimler dışında) adresin sonuna eklenir. Internet adresi, eğer özel amaçlı bir servise (ftp, gopher, www gibi) aitse, genellikle, bu durum, adresin başında kullanılan bir kısaltmayla verilir. Asağıdaki liste, adreslerde kullanılan bazı kısaltmaları ve ne anlama geldiklerini göstermektedir: gov : Hükümet kuruluşları edu : Eğitim kurumları (üniversiteler gibi) org : Ticari olmayan, kar amacı gütmeyen kuruluşlar com : Ticari kuruluşlar mil : Askeri kuruluşlar net : Servis Sunucuları (Internet Servis Sağlayıcıları gibi) ac : Akademik kuruluşlar (bazı ülkelerde edu yerine kullanılmaktadır) int : uluslararası organizasyonlar, kuruluşlar ftp : FTP Arşiv Sitesi (ön ek) www : World Wide Web Sitesi (bazen web de kullanılır) -ön ek- Bazı ülke kısaltmaları : tr:Türkiye, jp:Japonya, uk:Ingiltere, it:İtalya, ch:Isviçre, ca:Kanada, ru:Rusya, id:Endonezya, nl:Hollanda, de:Almanya, fr:Fransa, il:İsrail, no:Norveç, se:İsveç, fi:Finlandiya, gr:Yunanistan, hr:Hırvatistan, yu:Yeni Yugoslavya, br:Brezilya, bg:Bulgaristan World Wide Web ( WWW ) Nedir ? Kısaca Web; Internet’in en çok kullanılan alanı. Şöyle düşünün: Elinizde yazı, resim, grafik, hatta müzik, video, animasyon gibi öğelerden oluşan bilgiler var. Bunları uygun bir şekilde bir araya getirip, başkalarıyla – hem de milyonlarca kişiyle – paylaşmak istiyorsunuz. Takdir edersiniz ki, bu malzemeleri dosyalayıp, çoğaltıp, adresini bilmediğiniz kişilere ulaştırmanız mümkün değil. Peki ya bunları tek bir yere koysak, isteyen gelip kendisi izlese nasıl olur? İşte Web’in mantığı budur. Bilgisayarlardaki bu işe özel yazılımlar (Web tasarım yazılımları) ve bunlarda kullanılabilecek özel formatlar sayesinde bu öğeleri bilgisayarda görüntülenebilecek sayfalar halinde düzenleyebilirsiniz. Tabii, düzenlemekle iş bitmiyor, bunları herkesin ulaşabileceği bilgisayarların, yani Internet’e sürekli bağlı Web sunucularının üzerine koyup, kullanıcının bu sayfalara erişmesini sağlayacak bir adrese atamalısınız. Tabii, bu iş yeni başlayanların görevi değil, biz şimdilik Web sayfalarının ne işe yaradığını ve zaten Internet’e konmuş Web sayfalarına bağlanacağımızı öğrenelim. Tüm dünyada firmalar, kuruluşlar, resmi veya özel kurumlar, yayıncılar, hatta bu işi hobi veya zevk olarak yapan veya sadece başkalarına yardımcı olmak isteyen amatörler, Web sayfaları düzenleyip bunları bir Web sunucusu üzerinden yayınlıyor. Dünyada birkaç sayfalık amatör sitelerden on binlerce sayfalık mega sitelere kadar milyonlarca Web sitesi bulunuyor. Her bir sitenin, her bir sunucunun bir "Web adresi" var. İşte Internet’e bağlandığımızda, bu Web sayfalarını görüntülemeye yarayan, Web tarayıcı (Web browser) adını verdiğimiz yazılımlara bu Web adreslerini yazıp o sayfaları ve üzerindeki öğeleri izleyebiliriz. World Wide Web’e bağlanmak için Microsoft Internet Explorer veya Netscape Communicator gibi Internet paketlerini kullanmanız yeterli. Arama Motoru Nedir ? Internet’te milyonlarca Web sayfası içinde aradığınız bir bilgiyi bulmanın zor olduğunu düşünüyor olabilirsiniz. Bu işlemi kolaylaştırmak için çok hızlı ve çok yüksek kapasiteli sunucularla Web sayfalarındaki metinleri endeksleyen servisler (Web siteleri) bulunur. Bunların arama dizini (directory), arama motoru (search engine) veya metasearch gibi farklı türleri olabilir.Arama dizini bilgileri kategoriler halinde sıralar, seçme bilgiler vardır, site sahiplerinin gönderdiği özet bilgi içinde arama yapılır. Arama motoru aradığınız sözcükleri içermesi koşuluyla her tür siteyi karşınıza getirir. Metasearch, birden fazla arama motorunda arama yapan sitelere verilen addır. Aynı anda arama dizini ve arama motoru olan siteler arasında en bilinen örnek Google, AltaVista ve Yahoo!’dur. Bu arama sayfalarında, Arama (Search) satırına istediğiniz bilgileri bulmakta kullanacağınız kilit sözcükleri girerek Search (Ara) düğmesine tıklarsınız; bu sözcüklerin geçtiği Web sitelerinin adresleri liste halinde ekrana gelir. Ancak bu arama motorları da karşınıza bu sözcüklerin geçtiği binlerce sayfa getirebilir. Internet’te Aradığımı Nasıl Bulurum ? Arama Motorları Internet üzerinde bir milyar Web sayfasının bulunduğu tahmin ediliyor (form doldurularak girilen, şifreli vs. sayfalar hariç). Hal böyleyken, aradığınız şeylere ulaşmak için sörf yapmakla zaman kaybetmemelisiniz. Arama motorları ve rehber servislerinden faydalanmalısınız. Arama motorları, girdiğiniz kelimelerin hangi Web sayfalarında geçtiğini bulup, adreslerini karşınıza getiren servislerdir. Hangi kelimelerin hangi sayfalarda geçtiği, Web’de dolaşan otomatik programlar tarafından önceden kayıtlara geçirilmiştir ve bu işlem sürekli olarak yapılmaktadır. Eğer özel bir bilgi arıyorsanız veya kolay kategorize edilemeyen konuları araştırıyorsanız, arama motorları en iyi yardımcınız olacaktır. Rehber servisleri HotBot: Popüler bir arama motoru. Arama sonuçları Direct Hit, Inktomi ve Open Directory servislerinden geliyor. Direct Hit: Bu servis, arama sonuçlarında kullanıcıların tıkladığı adresleri üst sıralara yükseltiyor, böylece en popüler sayfaların önce gösterilmesini sağlıyor. Google: Arama sonuçlarında, link verilen Web sayfalarına öncelik tanıyan bir arama motoru. Genel kelimeleri aratarak kaliteli sayfalara ulaşmak için faydalı bir servis. GoTo: Bu servis, diğerlerinden farklı olarak, arama sonuçlarında üst sıralarda görünmek isteyen firmalardan bir ücret alıyor. Ücretsiz olan arama sonuçları ise Inktomi kaynaklı. Inktomi: Inktomi’de doğrudan arama yapma imkanı yok. Diğer pek çok arama servisi Inktomi’nin kayıtlarından faydalanıyor, ama filtreleme ve sıralamanın değişik olması nedeniyle her birinde az çok farklı sonuçlar görülebiliyor. Rehber (Directory) Servisleri Yahoo : 1994’te açılan servis, 150 editörü ve kayıtarındaki 1.2 mi
lyon link ile, insanlar tarafından derlenmiş en iyi Web rehberlerinden biri durumunda. Arama sonuçlarında Inktomi’den faydalanıyor. MSN Search : Microsoft’un arama servisi, öncelikle LookSmart olmak üzere, AltaVista ve DirectHit servislerinden faydalanıyor Arama Motorları, Çalışma Prensipleri Nedir ve Nasıldır ? Arama Motorları Sonuçlar Arasındaki Sıralandırmayı Nasıl Yaparlar Favoriniz olan bir crawler da bir kelime arayın. Genellikle milyonlarca sayfa arasında bir arama yapar ve aramanıza uyan sonuçları getirir. Hatta bu sonuçlar bir sıraya dizilir ve en uygun olanlar ilk sıralarda gösterilir. Elbette ki arama motorları her zaman doğruyu bulamazlar. Bazen hiç alakası olmayan bir site de ilk sıralarda yer alabilir. Ama bu konuda arama motorlarının hakkını verip inanılmaz bir iş yaptıkları kabul etmek gerekir. Arama motorları bu işlevi görürken bir algoritma kullanırlar. Ama her arama motorunun algoritması ticari sır olarak saklanır. Gene de temel olarak aşağıdaki kuralları kullanırlar: Sayfanın Html başlığında aranılan kelimenin olduğu web siteleri arama motorlarına göre konu ile daha ilgili olarak görünürler. Aranılan kelimenin sayfanın en üstündeki ana başlıkta ya da ilk birkaç paragrafta geçtiği siteler konu ile daha ilgili görülürler. Çünkü buralarda bu kelimeyi kullanmış sitelerin içeriği de büyük ihtimalle bu konuyla ilgilidir. Kelimelerin kullanılma sıklığı da çok önemlidir. Arama motorların diğer kelimelere göre aranılan kelimenin ne kadar sıklıkla geçtiğini analiz eder. Daha sıklıkla bu kelimeyi kullanmış siteler diğerlerine göre konu ile daha ilgili olarak değerlendirilirler. Arama motorları bu kurallara bir yere kadar uyarlar ama her arama motorunun bu temel özelliklere bağlı olan sihirli bir yöntemi vardır ve bu gizli tutulur. Bu yüzdendir ki aynı arama farklı arama motorlarında farklı sonuçlar getirir. Arama motorları sıralamada üstlere çıkmak için sayfalarında hedef kelimeleri örneğin 100’lerce defa tekrarlamış olan siteleri fark eder ve bunu spam olarak değerlendirerek onları indexlerinden çıkarır. Sayfalarının birbirlerine link vermelerine bakarak bir sıralama yapmak anlamına gelir. Örneğin Yahoo’nun kategorilerine girerseniz buradan iyi bir not alırsınız demektir. Ya da Britney Spears ile ilgili bir siteniz var ve Britney Spears’ın resmi sitesinden size bir link verilmişse bu da çok çok iyi bir puan alabileceğinizi gösterir. Ayrıca bir Britney Spears siteniz varsa, sitenizden Britney Spears’ın resmi sitesine link vermek sizin konu ile gerçekten ilgili olduğunuzu gösterir ve bu da puanınızı arttırır. Aynı şey diğer konularla ilgili bir siteniz olduğunda da geçerlidir. Arama motorlarında hedef kelimelerinizle yaptığınız aramalarda çıkan ilk 10 siteden seçtiklerinize link vermeniz güvenilirliğinizi ve konuyla olan ilginizi arama motorlarının gözünde arttırır. Burada önemli olan size çok sayıda link değil önemli sitelerden nitelikli link verilmesidir. Özellikle de hedef kelimenizin aramalarında çıkan ilk 10 site tarafından. Arama sonuçlarına bakarak da link analizine gidebilirler. Örneğin bir kelime ile yapılan aramalarda çıkan sonuçlar içinde yukarı sıralarda bulunan bir site çok az tıklanıyor ama daha aşağıda olan bir site ona göre daha çok tıklanıyorsa bu yolla o aşağıdaki sitenin daha ilgili olduğuna karar verip yukarıdaki sitenin sıralamasını değiştirirler. Bu yapay linkler oluşturarak sitelerini üst sıralara çıkaran webmasterları önlemek için yapılan bir uygulamadır. Arama Motorları, Kayıt İpuçları Arama Motorlarına Yerleşme İpuçları Arama motorlarında yaptığınız bir arama genellikle binlerce ya da milyonlarca sonuç getirir. Çoğunlukla ilk sayfada sadece ilk 10 uygun sonuç görüntülenir. Genellikle web sitesi olan herkes ilk 10’da görünmek ister. Arama sonucunda büyük ihtimalle aradığını ilk 10’da bulacak olan kişi 11 ya da daha sonra listelendiyseniz size hiç ulaşmadan aramasını sonlandırabilecektir. Peki nasıl üst sıralarda yer alacaksınız? İşte cevaplar aşağıda: Anahtar Kelimeler Bunlar sitenizi arayacak kişilerin arama esnasında kullanacakları kelimelerdir. Örneğin pul koleksiyonu ile ilgili bir siteniz varsa muhtemelen insanlar "pul koleksiyonu" kelimelerini kullanarak arama yaparlarsa sitenize ulaşmalılardır. Bu durumda bu kelimeler sizin hedef kelimelerinizdir. Sitenizdeki her sayfanın ayrı bir hedef kelimesi olmalıdır. Örneğimizden devam edecek olursak pul tarihini anlattığınız bir sayfanız varsa bunun da hedef kelimeleri "pul tarihi" olabilir. Seçeceğiniz kelimeler mutlaka 1’den fazla olmalıdır. Çünkü örneğin "pul" kelimesi için çok fazla rekabet olacaktır ve boş yere bir mücadeleye gireceksiniz demektir. Bunun yerine "pul koleksiyonu"nu kendinize hedef alırsanız hem hedef kitlenize ulaşmış olur, hem de daha fazla ziyaretçi çekmiş olursunuz. Hedef Kelimelerinizi mutlaka sayfanın en kritik yerlerine koymayı unutmayın. Kelimelerinizi öncelikle Html başlığına koymalısınız. Ayrıca sayfa başlığında ve eğer mümkünse ilk birkaç paragrafta da kullanın. Aynı zamanda spam yoluna kaçmadan mümkün olan yerlerde de hedef kelimelerinizi kullanın. Site dizaynında tablo kullanıyorsanız arama motorları sitenizi sizin gördüğünüz gibi görmeyebilir. Örneğin sağ tarafta bir menünüz varsa ve siz bunun yanına ilk paragrafı yazmışsanız ve bunları bir tablo içine almışsanız sizin normal olarak beklentiniz önce ilk paragrafınızı görmesidir. Ama arama motorları sitenizi en eski browserla ziyaret eden bir ziyaretçi gibidir. Bu yüzden de büyük bir ihtimalle sağda bulunan menüyü önce, ilk paragrafı ise sonra görüntüler ve bu da sizin ilk paragrafa yazdığınız hedef kelimelerinizin sayfanın daha altına düşmesine neden olur. Böyle bir dizaynla bunu çözmenin herhangi bir yolu yoktur. Ama bu sebepten tablo kullanmayı asla bırakmayın çünkü tablolar site dizaynının en önemli elementidirler. Aynı etkiyi javascriptler de yapar. Bu yüzden mümkün mertebe javascript kullanacaksanız bunları sayfanın altlarında kullanın. Link Oluşturma Arama motorları genellikle sıralama algoritmalarında link analizlerine de yer verirler. Sizin hedef kelimelerinizde ilk 10’da çıkan sitelerde link değişimi, forumlarında site adresinizi belirtmeniz, ziyaretçi defterlerinde site adresinizi belirtmeniz gibi yollarla linkinizin bulunmasını sağlayabilirsiniz. Bu sizin konu ile ilgili olduğunuzu ve o arama motorunun en çok güvendiği 10 site tarafından da güvenilir bulunduğunuzu gösterir. Bunun yanında o siteler ilk 10 sırada çıktıklarından büyük bir ihtimalle zaten iyi bir ziyaretçi sayısına ulaşmışlardır ve bu sitelerde linkinizin bulunması aynı zamanda o sitelerden size ziyaretçi gelmesi anlamına da gelir. Meta Tags Meta tagler sihirli bir yol değildir ve birçok arama motoru bunlara dikkat etmez. Ama gene de bunları sayfalarınızda bulundurmanız yararınızadır. 3 temel ve önemli meta tag vardır ve bunların dışında kalanları kullanmanın pek de bir önemi yoktur. Bu 3 temel meta tag şunlardır: Title Bu aslında tam olarak bir meta tag değildir ama gene de bu başlık
altında incelemek yararlı olacaktır. Buraya yazdığınız herhangi bir cümle browserların üst bölümünde ve arama motoru sonuçlarının başında görünür. Bu yüzden de hedef kelimelerinizin burada geçmesi çok önemlidir. Bunun yanında buraya yazacağınız cümle, sayfanız sık kullanılanlara eklendiğinde de görünür. Bu tag’e yazacağınız kelimeler çok dikkat etmelisiniz. Çünkü bu tag tüm sayfanıza bedeldir. Arama motorları öncelikle bu tage bakarak arama sonuçlarını görüntülerler. Başlık yazarken kelimelerin yerleri de önemlidir. Örneğin başlığın başına hedef kelimelerinizi yazarsanız bu çok daha iyi olur. Ayrıca şirket adınız yerine hedef kelimelerinizi kullanmanız size daha yararlı olacaktır. Çünkü McDonalds gibi tanınmış bir marka değilseniz büyük ihtimalle insanlar şirketinizin ne olduğuyla değil aramak istedikleri konuyla ne kadar ilgili olduğunuza bakacaklardır. Çok isterseniz başlığın sonuna şirketinizin ismini yazabilirsiniz. Peki ya 1-2 kelimeden fazla hedef kelimeniz varsa. Buna örnek olarak cm hakkında bir siteniz var diyelim. Bu durumda hedef kelimeleriniz "championship manager" ve "cm" olacaktır. Bu konuda üzülmenize gerek yok. Çünkü arama motorları aslında 60 ila 150 karakter arasında yazdıklarınızı görüntüler. Yani en çok önem verdiğiniz hedef kelimeyi başa diğerlerini sona ekleyerek başlık oluşturabilirsiniz. Örneğin "Championship Manager 4 – Cm 4" gibi bir başlık yeterli olacaktır. Title’da hedef kelimelerinizden birini tekrarlarsanız bu yararınıza olacaktır. Ama birden fazla tekrarlamaktan ya da tekrarlanan kelimeleri yanyana yazmaktan kaçının. Bunun yanında title taginin altına Description Bu meta tagı destekleyen crawlerların sitenizin altına yazabileceği bir açıklamadır. Desteklemeyen crawlerlar ise sitenizin ilk 1 ya da 2 cümlesini site açıklaması olarak görüntülerler. Buraya yazacağınız açıklama hem bu tagı destekleyen arama motorlarında görüntülenmesini sağlar hem de eğer iyi bir açıklama yazdıysanız bunu dizinlere başvururken de kullanabilirsiniz. Keywords Bu tag hemen hemen tüm crawlerlar tarafından kullanılmaz ama bazıları tarafından da kullanılır. Özellikle Altavista için önem taşımaktadır. Bunun çalışma mantığı şu şekildedir. Örneğin eğer pul koleksiyonu ile ilgili bir siteniz varsa ve sayfa içinde muhtelif yerlerde "pul koleksiyonu" kelimelerini kullandıysanız, bunu keywords tagine de yazmak sitenizin daha üst sıralarda çıkmasını sağlayabilir. Tabii bu durum sadece bunu destekleyen arama motorları için geçerlidir. Ama eğer sayfanızın hiçbir yerinde "pul koleksiyonu" kelimesini kullanmamışsanız, bunu keywords tagi içine yazmanız size bir avantaj sağlamaz.

Önerilen makaleler